خبرگزاری مهر، گروه استانها - سید احمد میرعمادی*: خداوند متعال در آیات زیادی از قرآن، از وعده‌هایی سخن به میان آورده است که موجب آرامش و امید انسان می‌شود و انگیزه انسان را برای تلاش و کوشش و انجام اعمال صالح تقویت می‌کند، خداوند متعال با بیان وعده‌های جمیل و مسرت بخش به مؤمنان نیروی مضاعف داده تا با رغبت و شوق به سمت اهداف بزرگ معنوی گام بردارند و به سعادت دنیا و آخرت نائل آیند.
وعده‌های الهی منحصر به زندگی معنوی و اخروی نیست بلکه شامل زندگی مادی و دنیوی انسان نیز هست.
از این رو می‌توان وعده‌های الهی را به دو قسم دنیوی و اخروی تقسیم نمود، به عنوان نمونه وعده نجات مومنان از عذاب آخرت یا وعده مغفرت و اجر عظیم و یا وعده بهشت و نعمت‌های بهشتی از جمله وعده‌های اخروی است.
اما آنچه که مهم و محسوس و ملموس است وعده‌های دنیوی خدای متعال است که به عنوان وعده نقد تلقی می‌شود، در اینجا به وعده‌هایی که نگرانی‌ها و اضطراب و ترس را از دل انسان بیرون می‌کند و آرامش و امید به انسان می‌بخشد یادآور می‌شویم.
یکی از دغدغه‌های انسان معیشت و رزق و روزی است، خداوند در سوره هود آیه ۶ می‌فرماید: «وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ إِلَّا عَلَی اللَّهِ رِزْقُهَا» هیچ جنبنده‌ای در روی زمین نیست مگر اینکه روزی او بر خداست.
در سوره اسراء آیه ۳۱ کشتن فرزند را به خاطر ترس از تامین مخارج آنان نهی و حرام کرده و فرمود: «لَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَکُمْ خَشْیَةَ إِمْلَاقٍ ۖ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِیَّاکُمْ» فرزندانتان را از ترس فقر نکشید و ما هم آنها را و هم شما را روزی می‌دهیم.
در آیات متعدد قرآن، بسط و گسترش روزی یا ضیق و تنگ گرفتن روزی به خدا نسبت داده شده «اللَّهُ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشاءُ وَ یَقْدِرُ».
همچنین در آیات دیگر خداوند خود را روزی دهنده و رزاق حقیقی معرفی کرد و علت را هم بیان فرمود، برای اینکه دادن روزی نیازمند به علم و قدرت و منابع رزق است که در اختیار خدا است. در سوره ذاریات آیه ۵۸ می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِینُ» خداوند روزی دهنده و صاحب قوت و قدرت است.
در سوره هود آیه ۶ فرمود: «یَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَمُسْتَوْدَعَهَا» خداوند از قرارگاه و محل نقل و انتقال روزی خبر دارد.
در سوره یونس آیه ۳۱ آسمان و زمین را منابع رزق معرفی نموده و فرمود: «قُلْ مَنْ یَرْزُقُکُمْ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ» بگو چه کسی شما را از آسمان و زمین روزی می‌دهد.
وقتی ما بدانیم و باور داشته باشیم که یک رزاق و روزی دهنده‌ای وجود دارد که روزی حلال ما را تضمین کرده است، آرامش پیدا می‌کنیم و با امید بیشتر تلاش و کوشش می‌کنیم، به همین جهت تضمین روزی از سوی خدای متعال با تلاش و کوشش برای درآمد و معاش زندگی نه تنها با یکدیگر منافات ندارد بلکه آن تضمین روزی، امید در دل انسان ایجاد می‌کند که بدنبال کار و کوشش باشیم، پس تضمین روزی از سوی خداوند همراه با تدبیر و تلاش است و ثابت می‌کند در ورای اراده انسانی اراده دیگری وجود دارد که تلاش و زحمات انسان را به نتیجه می‌رساند.
* استاد حوزه علمیه قم
نظر شما