عوارض جسمی و روحی سقط جنین؛ از افسردگی تا خطر مرگ مادر

سمیراسادات میر اسماعیلی، مسئول دبیرخانه کشوری نفس، در گفتگو با خبرنگار مهر، در پاسخ به پرسشی درباره تعریف سقط جنین و دیدگاه شرعی و اخلاقی آن، اظهار داشت: بر اساس آموزه‌های قرآنی، سقط جنین به‌عنوان قطع نفس شناخته شده و در صورتی که به‌صورت عمدی انجام شود، حرام اعلام شده و دیه برای آن تعیین می‌شود. این اقدام از نظر شرعی نیز مشکل‌دار است. در مواردی که جان مادر در خطر باشد یا جنین مشکلات جدی داشته باشد، سقط جنین با دستور پزشک و مجوزهای قانونی انجام می‌شود، اما این موارد با سقط عمدی متفاوت است.

وی در ادامه در حوزه جلوگیری از سقط عمدی پرداخت و گفت: اغلب خانواده‌ها و مادرانی که به سقط جنین فکر می‌کنند، دلایلی چون داشتن فرزند کوچک، تعداد زیاد فرزندان، ادامه تحصیل، دوران عقد، اشتغال مطرح می‌کنند. این در حالی است که تصور نادرستی در میان مردم وجود دارد که جنین زیر چهار ماه به دلیل نداشتن روح، فاقد ارزش است. اما از دیدگاه ما، جنین از لحظه لقاح، تمامی ویژگی‌های یک انسان کامل را دارد. سقط جنین، چه از نظر شرعی و چه از نظر اخلاقی، عملی اشتباه و گناه محسوب می‌شود. ما در دبیرخانه کشوری نفس تلاش می‌کنیم با ارائه مشاوره و آگاهی‌بخشی، خانواده‌ها را از تصمیم به سقط منصرف کنیم و این عمل نادرست را کاهش دهیم.

عواملی که منجر به سقط جنین می‌شود

مسئول دبیرخانه کشوری نفس در توضیح عوامل مؤثر بر سقط جنین اعلام کرد: برخی از مشکلات فیزیکی و ژنتیکی می‌توانند منجر به این مسئله شوند. جنین‌هایی که دارای ناهنجاری‌های ژنتیکی هستند، معمولاً تا سه یا چهار ماهگی دچار سقط می‌شوند. مشکلاتی نظیر بیماری‌های خاص مادر، وجود مشکلات در رحم، یا بارداری خارج از رحم از دیگر عواملی هستند که می‌توانند منجر به سقط جنین شوند. در چنین مواردی، این عوامل می‌توانند به عنوان دلایل مجاز برای سقط جنین در نظر گرفته شوند.

عوارض جسمی و روحی سقط جنین؛ از افسردگی تا خطر مرگ مادر

میر اسماعیلی، درباره عوارض جسمی و روحی سقط جنین هشدار داد و گفت: این اقدام می‌تواند تبعات سنگینی برای مادران به همراه داشته باشد که در مواردی حتی به مرگ نیز منجر شده است. از لحاظ روحی، بیش از ۹۰ درصد مادرانی که سقط انجام می‌دهند، با مشکلات جدی از جمله افسردگی‌های شدید، بی‌خوابی، و کابوس‌های شبانه مواجه می‌شوند. این مشکلات گاهی تا جایی پیش می‌رود که برخی مادران به خودکشی روی می‌آورند، زیرا تحمل فشارهای روانی ناشی از این تجربه برایشان دشوار است. از سوی دیگر، عوارض جسمی سقط جنین نیز بسیار خطرناک است. از جمله مشکلاتی می‌تواند به وجود آورد خونریزی‌های شدید، آسیب به دیواره رحم، چسبندگی داخلی رحم، و خطر نازک شدن دیواره رحم است. این مشکلات می‌توانند منجر به ناباروری، کم‌خونی شدید، و نیاز به تزریق خون شوند. فشارهایی که در حین سقط به رحم وارد می‌شود و کورتاژی که می‌کنند، گاهی اوقات به خونریزی داخلی و حتی مرگ مادر منجر شده است. برای کاهش این عوارض، توجه به سلامت جسمی و روانی مادران و حمایت‌های لازم از آنان، ضروری است. سقط جنین از طریق دستگاه ساکشن باعث نازک شدن دیواره رحم می‌شود به همین خاطر اگر هم مادر زنده بماند دیگر نمی‌تواند باردار شود.

هشدار درباره عوارض جدی ناشی از سقط جنین با روش کورتاژ

مسئول دبیرخانه کشوری نفس، با اشاره به مشکلات جدی ناشی از سقط جنین با روش کورتاژ اعلام کرد: این روش علاوه بر آسیب به رحم، می‌تواند به سایر اعضای بدن نیز آسیب برساند. پزشکان هشدار داده‌اند که این روش ممکن است به مثانه و دیگر اندام‌های داخلی مادر آسیب بزند. استفاده از وسایل و ابزار کورتاژ عوارضی همچون سوراخ شدن دیوار رحم وجود دارد و یا چون دید کافی وجود ندارد احتمال دارد با سوراخ شدن دیواره رحم قسمتی از روده نیز سوراخ شود و سوراخ شدن رحم باعث می‌شود که فرد دیگر قادر بارداری نباشد و از عوارض دیگر سقط، به دلیل اینکه فرد از قرص‌های سقط استفاده کرده و به خونریزی می‌افتد و ممکن است این خونریزی شدید باشد به همین خاطر دچار افت شدید هموگلوبین شده و بعث می‌شود مادر جان خود را از دست دهد و در برخی از موارد به دلیل سقط امکان دارد فرد دچار افتادگی مثانه و یا چسبندگی رحم و یا عوارض شدیدتری که منجر به تخلیه رحم شود گردند.

وی افزود: همچنین ما در مرکز نفس سعی داریم دید افراد را نسبت به شیء انگاری جنین از بین ببریم و قبح سقط و زشتی این عمل را بیان کنیم. افرادی که از سقط منصرف می‌شوند و فرزندان خود را به دنیا می‌آورند شادتر وبا انگیزه بیشتری زندگی می‌کنند و این فرزندان نجات یافته از سقط بسیار عزیزتر از دیگر فرزندان می‌شوند و شیرینی زندگی را بیشتر می‌کنند و زمانی که با این مادران صحبت می‌کنیم بسیار خوشحال هستند که سقط انجام ندادند.

عوارض خطرناک سقط جنین غیرقانونی و هشدارها درباره آن

وی با اشاره به خطرات جدی سقط جنین، به‌ویژه برای مادرانی که فرزند اول خود را باردار هستند، هشدار داد و تأکید کرد: یکی از عوارض جدی سقط جنین این است که ممکن است مادر دیگر هرگز قادر به بارداری نشود. بسیاری از مادرانی که اقدام به سقط جنین می‌کنند، به دلیل انجام غیرقانونی این عمل و استفاده از روش‌های غیراستاندارد، با عوارض جبران‌ناپذیری مواجه می‌شوند. این روش‌ها شامل مصرف داروهای نامناسب، استفاده از تجهیزات پزشکی نامطمئن و شرایط غیربهداشتی است که به دلیل عجله یا استرس پزشک، ممکن است به درستی انجام نشود. این عوامل می‌توانند منجر به مشکلات جدی رحمی شوند.

میر اسماعیلی به عفونت‌های ناشی از سقط جنین نیز اشاره کرد و گفت: اگر رحم به درستی پاکسازی نشود و بقایای جنین باقی بماند، این عفونت‌ها به خون مادر سرایت کرده و می‌تواند به مرگ آنی مادر منجر شود. عوارض سقط جنین بسیار زیاد و متنوع است و از دست دادن توانایی بارداری یکی از مهم‌ترین آن‌هاست. حتی جان مادر نیز به‌شدت در خطر است.

این مسئول با ذکر مثالی از عواقب ناگوار سقط جنین گفت: چند وقت پیش در یکی از استان‌ها، مادری که فرزند دیگری نیز داشت، به دلیل سقط جنین فوت کرد. این مادر جوان بود اما متأسفانه سقط غیرقانونی باعث شد زندگی او به پایان برسد.

وی از مادران باردار خواست که به توصیه‌ها توجه کرده و از انجام این عمل به‌شدت پرهیز کنند، زیرا علاوه بر خطرات جدی برای سلامت و جان مادر، امکان از دست دادن همیشگی توانایی بارداری وجود دارد.